AŞARA- AŞURA YA DA AŞURE

Adı ne olursa olsun, nasıl söylenirse söylensin, ya da kökü nereye dayanırsa dayansın bendeki etkisi Muharrem ayının resmi tatlısıdır. Birisi aşure ikram etmişse bilirim ki Muharrem ayı gelmiştir. Alevi kardeşlerimizin kutsal ayı başlamıştır. Aşure, aşura olduğu zamanlar aslında bir tatlı değil buğday tanelerinin ıslatılmasıyla ortaya çıkan bir yiyecekti. Basit ama doyurucu. Kimine göre  ilk çıkış yeri Mezopotamya’dır bu nedenle o kültür ile uğraşan tüm uygarlıklar bu yemeği bilir ve kendi ülkesinde de benzer bir yemek çeşidi uygular. O nedenle Çin’den İngiltere’ye İspanya’dan Hindistan’a her kültürde bir aşure vardır. Bizdeki içeriği ve anlamı daha farklıdır. Bizde iki farklı anlamda incelemek mümkün. İlki Sünnilere göre ya Hz. Adem’in tövbesinin kabulü nedeniyle, ya Hz. İbrahim’in ateşten kurtulması sebebine, ya Hz. Yakup’un oğlu Hz. Yusuf ile buluşması Ya da Hz. Nuh’un gemisinin Cudi dağı oturması şerefine veya gemide biten yiyeceklerin karıştırılmasıyla ortaya çıkarken Şiilerde Kerbela’da öldürülen Hz. Hüseyin’in yas yemeği olarak verilir. Rum aşurenin bir benzerine “koliva” derler ve bal, kuru üzüm, buğday ve çeşitli kuru meyvelerle yaptıkları bu tatlıyı kilise kapısında dağıtırlar. Mesela Ermeniler “Anuş-Abur” dedikleri yine çeşitli meyve ve tahıllarla yaptıkları yemeği kutsal günlerde dağıtırlar. Aşurenin en önemli özelliği hayvansal ürün içermemesidir. Bu da muharrem ayında 12 gün boyunca hayvansal gıda tüketilmemesi ile eş değerdir. Şemsettin Sami’nin Kamus-u Türki adlı eserinde Aşura ya da aşara adının geçtiği bilinir ve bunun İslamiyet öncesi de kutsal günde buğday ile yapılan bir yiyecek olduğundan bahsedilir. Bölgelere, illere hatta aynı ilin Farklı ilçelerinde bile yapılışında değişiklikler arz etmekle birlikte nasıl yapılırsa yapılsın aşure Muharrem ayına özel olması nedeniyle diğer tatlılardan her zaman bir adım öndedir. Koyu yapanlar, sulu yapanlar, çok tatlı yapanlar, tadından biraz kısanlar, on çeşit koyanlar, çeşit sayısını abartanlar, üzerine nar tanesi koyanlar, tarçınla süsleyenler, süt karıştıranlar, gösteriş olsun diye kaju koyanlar. Nasıl ve ne şekilde yaparsanız yapın ellerinize sağlık. Her şeyden önce önemli bir geleneğimiz hala eskisi kadar şevk ve azimle sürdürülüyor ya. Bundan güzel ne olabilir.